Voa Werknemersparticipatie

Boeien en binden van personeel

Door Corlin van Oeveren

Goed personeel vinden en houden is een uitdaging. Fruit en feestjes zijn niet genoeg om key personeel te houden.

Een populair instrument om key personeel te behouden is werknemersparticipatie, maar hoe werkt dat dan precies en wat zijn de mogelijkheden? Je leest er alles over in onderstaand artikel!

Reden voor werknemersparticipatie

We beginnen met de redenen om voor werknemersparticipatie te kiezen:

  • Meer betrokken werknemers
  • Gezamenlijk belang werkgever en werknemers
  • Werknemers profiteren mee van waarde creatie
  • Meer liquide middelen voor groei
  • Kunnen binden van key werknemers
  • Voorsorteren op bedrijfsopvolging

Soorten participatie

Er zijn verschillende vormen van werknemersparticipatie. Met ieder hun eigen kenmerken en voor- en nadelen.

  • Aandelen
  • Certificaten
  • Opties
  • Stock Appreciation Rights

Aandelen

Participatie via aandelen is direct de meest vergaande. Personeel krijgt direct een belang in je bedrijf. Bij de aandelenoverdracht investeert personeel direct in je bedrijf. Je verzilvert hiermee direct een deel van de waarde van je bedrijf.

Voordelen

  • Hoge mate van betrokkenheid werknemer
  • Werknemer krijg “skin in the game” en heeft dus iets te verliezen
  • Gebruikelijke methode voor interne bedrijfsopvolging

Nadelen

  • Bij aandelenoverdracht hoort overdracht (deel) van zeggenschap
  • Werknemer krijgt rechten: vergaderrecht, stemrecht en informatierecht
  • Geen direct verband tussen aandeelhoudersrechten en prestatie KPI’s werknemer
  • Aandelenoverdracht kan alleen via een notaris

Certificaten

Participatie via een Stichting Administratiekantoor (STAK) lijkt op aandelenoverdracht. Door tussenplaatsing van een STAK worden aandelen gecertificeerd en daarmee winstrecht en stemrecht gescheiden. Bij certificaten investeert de werknemer direct in je bedrijf. Je verzilvert hiermee direct een deel van de waarde van je bedrijf.

Voordelen

  • Werknemer krijgt wel winstrecht, maar geen vergaderrecht en stemrecht
  • Uitgifte is simpel en kan zonder notaris
  • Werknemer heeft “skin in the game” en dus iets te verliezen
  • STAK is zichtbaar, maar certificaathouders blijven anoniem

Nadelen

  • Eenmalige kosten oprichting STAK bij de notaris
  • Inrichting STAK voorwaarden: voor wie zijn certificaten en wanneer?
  • Transparantie naar buiten toe is minder

Opties

Bij participatie via een optieregeling verwerft de werknemer een calloptie op aandelen (of certificaten) in het bedrijf die kunnen worden omgezet in aandelen (of certificaten). Vaak wordt afgesproken dat na het omzetten de aandelen een bepaalde periode niet mogen worden verkocht (vesting periode). Je ontvangt als ondernemer bij uitgifte van de calloptie de optiepremie en bij omzetten de afgesproken prijs voor de aandelen. Na verloop van de vesting periode moet de werknemer belasting betalen over de waardestijging.

Voordelen

  • Werknemer krijgt (nog) geen rechten zoals bij aandelen of certificaten
  • Een optie is eenvoudig in te richten zonder tussenkomst van een notaris
  • De strik price van een optie is een “hurdle” die behaald moet worden voordat de werknemer profiteert
  • De hefboomwerking maakt een optie interessant voor de werknemer

Nadelen

  • Blijft de waardeontwikkeling 9ver) onder de strike price dan verliest een optie effect voor werknemersparticipatie
  • Bij de uitoefening van de optie is tussenkomst van een notaris vereist
  • De werknemer krijgt voor relatief gering optiebedrag oneindig winstpotentieel. Dat kan leiden tot risicovolle beslissingen in de operatie
  • Waardering van opties is (zeker in het MKB) complexer dan aandelen of certificaten

Stock Appreciation Rights (SAR)

Bij stock appreciation Rights (SAR) verwerft een werknemer een recht op een aandeel in de waardegroei van het bedrijf. SARs gaan uit van een (rechtstreeks) verband tussen de prestaties van werknemers die hieraan meedoen en de prestaties van het bedrijf.

Uitbetaling van rechten uit SARs vinden plaats via het salaris. Feitelijk werken Stock Appreciation Rights daarmee als een bonusregeling.

Voordelen

  • De werknemer krijgt geen rechten zoals bij aandelen, certificaten of opties
  • Een SAR is eenvoudig in te richten zonder tussenkomst van een notaris
  • De hefboomwerking maakt een SAR interessant voor personeel

Nadelen

  • De werknemer heeft geen “skin in the game”
  • De werknemer heeft alleen recht op de voordelen, maar draagt niet bij aan nadelen
  • SAR wordt fiscaal als bonus en is dus (direct) belast in Box 1
  • SAR gaat direct t.l.v. liquiditeiten waar bij aandelen en certificaten dividendbeleid gevoerd kan worden
  • Waardering van SAR is complexer vanwege toepassing optiemodel

Conclusie

Werknemersparticipatie kan een mooie manier zijn om key werknemers te binden aan je bedrijf. Er zijn meerdere manieren om de werknemersparticipatie in te richten.

Participatie via aandelen of certificaten zijn daarvan de meest voorkomende vormen.

Het is belangrijk om bij de keuze voor een vorm van werknemersparticipatie de (lange termijn) doelen die je met de participatie wil bereiken helder te hebben.

Er komen vaak zoveel verschillende zaken bij kijken dat het niet verstandig is om zelf de juiste route te bepalen met je werknemers.

Ga daarom vooral in gesprek met een expert wat de juiste beslissing voor jou is.

Wij gaan in ieder geval graag in gesprek met je!

Boek hier je vrijblijvende kennismaking!