Waar grote winkelketens het moeilijk hebben of zelfs omvallen, hebben de meeste retailondernemers in het midden- en kleinbedrijf juist veel vertrouwen in 2016. Ze rekenen dit jaar op een stijging van de omzet en de winst en denken te kunnen profiteren van de aantrekkende economie. De branche is nog niet zo ver dat ook het investeringsniveau duidelijk toeneemt. Dit blijkt uit de nieuwste branchescan voor de Retail van accountantsorganisatie SRA.

De detailhandelsbranche kende in de afgelopen maanden twee gezichten. Grote marktspelers als DA, V&D en Macintosh vielen om, terwijl kleinere retailers juist wisten te profiteren van de aantrekkende economie, woningmarkt en koopkracht. Deze tweedeling zal dit jaar waarschijnlijk aanhouden. Waar sommige grote ketens de noodzaak zien om flink in te grijpen, zijn de meeste retailers in het midden- en kleinbedrijf zonder meer positief over de nabije toekomst.

Cor Molenaar, hoogleraar e-marketing aan de Erasmus Universiteit Rotterdam, waarschuwt echter voor te veel optimisme. Vooral kleinere ondernemers beseffen volgens hem niet altijd hoezeer het klantgedrag is veranderd. ”Consumenten hebben andere redenen om te kopen. Ondernemers zullen zich aan dit nieuwe koopgedrag moeten aanpassen.”

Stijging omzet en winst

De respondenten in de SRA-Retailscan verwachten dat de omzet in 2016 met gemiddeld iets meer dan 6% zal stijgen, waarbij de verwachte toename in de food-sector (bijna 8%) hoger is dan die in de non food-sector (iets minder dan 5%). De winst zal naar verwachting met gemiddeld 5,5% toenemen. Het optimisme vertaalt zich nog niet in een duidelijk hogere investeringsbereidheid: de verwachte stijging blijft steken op 1%. Dit kan komen doordat bedrijven hebben ingeteerd op hun reserves. Uit de scan komt namelijk naar voren dat ondernemers hun financiële situatie minder als een kans zien dan een jaar geleden.

Kansen en bedreigingen

Retailers zien gemiddeld genomen vooral mogelijkheden dankzij de aantrekkende economie (bijna 68% van de respondenten), op afstand gevolgd door marktontwikkelingen (49,5%) en efficiënter werken (bijna 45%). In de food-sector wordt efficiënter werken als belangrijkste groeifactor gezien (ruim 64%, ten opzichte van ruim 44% een jaar eerder). Opvallend is verder dat de food-sector minder kansen ziet in samenwerking  en netwerken dan een jaar geleden, terwijl ondernemers in non-food hier juist meer mogelijkheden zien.

Als belangrijkste bedreigingen voor 2016 noemen retailondernemers de kredietverlening door de banken (bijna 49%) en marktontwikkelingen (bijna 45%). Retailers in de food-sector verwachten ook veel last te hebben van overheidsmaatregelen (bijna 54%). Voor non-food blijft de financiële situatie van de ondernemers een belangrijke uitdaging: 40% van de respondenten in deze deelbranche ziet deze als een bedreiging (versus circa 34% vorig jaar).