De Tegemoetkomingsregeling Stoffengerelateerde Beroepsziekten (TSB) treedt per 1 januari 2023 in werking. Slachtoffers van een aantal beroepsziekten komen in aanmerking voor een eenmalige financiële tegemoetkoming. Dat heeft Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aangekondigd.
Maatschappelijke erkenning
Voor werkenden die tijdens hun werk gezondheidsschade opliepen door blootstelling aan gevaarlijke stoffen is het moeilijk de schade te verhalen. Dit is vaak een langdurig proces en dat leidt niet altijd tot de erkenning die men zoekt. Deze nieuwe regeling biedt deze slachtoffers nu door middel van een eenmalige financiële tegemoetkoming maatschappelijke erkenning voor hun beroepsziekte.
Geleidelijke uitbreiding van lijst beroepsziekten
De regeling start op 1 januari 2023 met drie beroepsziekten waarvoor men een financiële tegemoetkoming kan aanvragen: longkanker door asbest, allergische astma en chronische encephalopathie (CSE, ook wel ‘schildersziekte’ genoemd). Het aantal beroepsziekten zal geleidelijk worden uitgebreid.
Positief is dat er eindelijk een tegemoetkoming komt voor slachtoffers van longkanker door asbest. Deze vallen buiten de huidige zogenaamde TAS-regeling voor asbestslachtoffers (zie www.asbestslachtoffers.nl). Daarnaast heeft de keuze voor CSE ook tot gevolg dat de tijdelijke CSE-regeling een vervolg krijgt voor de huidige doelgroep van werknemers en dat de doelgroep wordt uitgebreid met zzp’ers.
Ingangsdatum regeling later dan gepland
De regeling zou eerst ingaan op 1 juli 2022. Dat bleek niet mogelijk omdat de organisaties die de regeling gezamenlijk moeten uitvoeren meer tijd nodig bleken te hebben om de processen in te richten. Het gaat om de Sociale Verzekeringsbank (SVB), het Instituut Slachtoffers Beroepsziekten door Gevaarlijke Stoffen (ISBG) en het samenwerkingsverband Landelijk Expertisecentrum Stoffengerelateerde Beroepsziekten (Lexces). Omdat een vloeiende werking ook per 1 januari 2023 niet helemaal gegarandeerd kan worden, begint men met de drie eerdergenoemde beroepsziekten en zal dat aantal in de loop van de tijd worden uitgebreid. Niet uit te sluiten is dat het proces van uitvoering van de regeling in het begin aanloopproblemen zal kennen, bijvoorbeeld langere doorlooptijden dan wenselijk en een hogere foutgevoeligheid. Lexces is overigens al vanaf juli 2022 van start gegaan (www.beroepsziekten.nl).
Voorwaarden aan beroepsziekten om binnen de regeling te vallen
Om een beroepsziekte onder de regeling te laten vallen is een aantal voorwaarden uitgewerkt:
- de verwachte aantallen aanvragen kunnen binnen een redelijke termijn worden verwerkt;
- er moeten voldoende medische en arbeidshygiënische experts beschikbaar en opgeleid zijn voor het deskundigenpanel;
- er is een protocol beschikbaar aan de hand waarvan op individueel niveau kan worden vastgesteld dat een aanvrager de desbetreffende ziekte heeft;
- de ziekte is ontstaan door blootstelling op het werk aan de betreffende gevaarlijke stof.
De SVB, het ISBG en Lexces hebben voor hun aandeel in de werkzaamheden aangegeven dat per 1 januari 2023 voor de genoemde drie beroepsziekten aan deze voorwaarden kan worden voldaan.
Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer en met welke fasering andere beroepsziekten kunnen worden toegevoegd aan de regeling. Die beroepsziekten zullen ook aan de voorwaarden moeten voldoen. Daarnaast zal een adviescommissie worden ingesteld die moet vaststellen dat de ziekte inderdaad als ernstige beroepsziekte als gevolg van blootstelling aan gevaarlijke stoffen kan worden aangemerkt.